Từ năm 2026, TP.HCM hạn chế xe cũ không đạt tiêu chuẩn khí thải như ô tô dưới Euro 4 và xe máy kinh doanh dưới Euro 2 trong vùng phát thải thấp (LEZ) tại trung tâm thành phố, nhằm giảm ô nhiễm không khí và thúc đẩy sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường.
Thực trạng ô nhiễm không khí do xe cũ tại TP.HCM
Thực trạng ô nhiễm không khí do xe cũ tại TP.HCM | TP.HCM Hạn Chế Xe Cũ
TP.HCM, với hơn 14 triệu dân và hơn 1 triệu ô tô cùng 10,2 triệu xe máy, đang đối mặt với ô nhiễm không khí nghiêm trọng do các phương tiện cũ không đạt tiêu chuẩn khí thải.
Đặc biệt, xe máy dưới chuẩn Euro 2, ô tô thương mại dưới Euro 4, và xe tải hạng nặng chạy dầu diesel là nguồn phát thải chính, đóng góp 88% NOx, 99% CO, 79% SO₂, và 88% bụi mịn trong tổng phát thải giao thông, gây thiệt hại kinh tế hơn 3.000 tỷ đồng mỗi năm (khoảng 0,25% GRDP).
Trước thực trạng này, Trung tâm Quản lý Giao thông Công cộng TP.HCM đã đề xuất thiết lập vùng phát thải thấp (LEZ) tại khu vực trung tâm để kiểm soát khí thải và cải thiện chất lượng không khí.
Vùng phát thải thấp (LEZ) là gì?
Vùng phát thải thấp (LEZ) – Nơi TP.HCM Hạn Chế Xe Cũ
Vùng phát thải thấp (LEZ) là khu vực được giới hạn bởi các tuyến đường và cầu, nơi các phương tiện không đạt tiêu chuẩn khí thải sẽ bị hạn chế hoặc cấm lưu thông. Mục tiêu của LEZ là giảm thiểu ô nhiễm không khí, cải thiện chất lượng môi trường sống tại khu vực trung tâm – nơi có mật độ giao thông và mức độ ô nhiễm cao nhất.
Khu vực LEZ được thiết kế với phạm vi đủ lớn để ngăn các phương tiện né tránh bằng cách sử dụng các tuyến đường lân cận, tránh làm gia tăng tắc nghẽn ở các khu vực xung quanh.
Theo đề xuất, khu vực LEZ giai đoạn thí điểm (2026) sẽ bao gồm một vành đai được giới hạn bởi 15 cầu và 17 tuyến đường tại trung tâm TP.HCM.
- Các cầu bao gồm: Điện Biên Phủ – Bùi Hữu Nghĩa, cầu Bông (Đinh Tiên Hoàng), Hoàng Hoa Thám, Trần Khắc Chân, cầu Kiệu (Hai Bà Trưng), Công Lý (Nam Kỳ Khởi Nghĩa), Lê Văn Sỹ, Nguyễn Văn Cừ, cầu Ông Lãnh (Nguyễn Thái Học), cầu Calmette, Khánh Hội, Nguyễn Hữu Cảnh, Thị Nghè, và hai cầu khác.
- 17 tuyến đường bao gồm: Bà Huyện Thanh Quan, Nguyễn Phúc Nguyên, Cách Mạng Tháng Tám, Cao Thắng, Lê Hồng Phong, 3 Tháng 2, Lý Thái Tổ, Ngô Gia Tự, Hồ Thị Kỷ, Trần Phú, An Dương Vương, Nguyễn Trãi, Phan Văn Trị, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Cảnh Chân, Trần Đình Xu, và một tuyến đường khác.
Lộ trình triển khai hạn chế xe cũ tại TP.HCM
Giai đoạn thí điểm (2026) – Hạn chế xe cũ không đạt chuẩn – Lắp đặt camera ANPR
Giai đoạn thí điểm (2026): Hạn chế xe cũ không đạt chuẩn
Trong giai đoạn đầu, TP.HCM hạn chế xe cũ bằng việc tập trung kiểm soát các phương tiện có mức phát thải cao, cụ thể là:
- Ô tô thương mại (xe tải, xe khách, v.v.) không đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 4.
- Xe mô tô, xe gắn máy kinh doanh dịch vụ (như xe ôm, giao hàng) dưới tiêu chuẩn Euro 2.
- Xe tải hạng nặng chạy dầu diesel sẽ bị cấm hoàn toàn lưu thông trong khu vực LEZ.
Để khuyến khích giảm phát thải, thành phố sẽ ưu tiên các phương tiện không phát sinh khí thải (như xe điện), xe sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, xe ưu tiên (xe cứu thương, xe công vụ), và các phương tiện được cấp phép đặc biệt bởi cơ quan có thẩm quyền.
Hệ thống camera nhận dạng biển số tự động (ANPR) sẽ được triển khai với 58 camera tại các lối vào/ra của vùng LEZ. Hệ thống này sẽ đối chiếu biển số xe với cơ sở dữ liệu đăng kiểm quốc gia để xác định tiêu chuẩn khí thải. Các trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt tự động, với thông báo điện tử gửi đến chủ phương tiện.
Giai đoạn mở rộng (2027-2032)
Từ năm 2027,TP.HCM hạn chế xe cũ trên diện rộng hơn, mở rộng phạm vi áp dụng LEZ, hạn chế tất cả các xe máy dưới chuẩn Euro 2 và ô tô dưới chuẩn Euro 4 lưu thông trong khu vực trung tâm. Điều này đồng nghĩa với việc không chỉ các phương tiện kinh doanh mà cả xe cá nhân không đạt chuẩn cũng sẽ bị hạn chế.
Giai đoạn từ 2032 trở đi
Từ năm 2032, TP.HCM dự kiến nâng cao tiêu chuẩn khí thải cho các phương tiện lưu thông trong LEZ. Đồng thời, khu vực LEZ sẽ được mở rộng ra Vành đai 1, với ranh giới được xác định bởi các đoạn đường sau:
- Đoạn 1: Ngã 4 Linh Đông (nút giao Phạm Văn Đồng – Vành đai 2) – Vòng xoay Nguyễn Thái Sơn, dài 8,5 km, 12 làn xe, lộ giới 60m (trùng với đường Phạm Văn Đồng, đã hoàn thành).
- Đoạn 2: Từ đường Kinh Dương Vương đến đường Nguyễn Văn Linh, hiện mới hoàn thiện đoạn vành đai trong tại khu dân cư Tên Lửa (quận Bình Tân cũ).
- Đoạn 2A: Vòng xoay Nguyễn Thái Sơn – ngã tư Bảy Hiền, dài 4,8 km, đi qua các tuyến Bạch Đằng, Hồng Hà, Trường Sơn, Trần Quốc Hoàn, Hoàng Văn Thụ.
- Đoạn 2B: Ngã tư Bảy Hiền – Hương Lộ 2, dài 4,7 km, bao gồm các tuyến đường mới, Thoại Ngọc Hầu, và Hương lộ 2.
- Đoạn 3: Hương lộ 2 – Nguyễn Văn Linh, dài 8,4 km, với lộ giới 60m.
Trong giai đoạn này, hệ thống ANPR sẽ được mở rộng với khoảng 200 camera trên toàn thành phố, đảm bảo kiểm soát chặt chẽ hơn các phương tiện lưu thông.
TP.HCM hạn chế xe cũ thông qua vùng phát thải thấp là giải pháp thiết thực để cải thiện môi trường và giao thông đô thị. Với lộ trình từ 2026 đến 2032, thành phố đang hướng tới một tương lai bền vững. Bạn nghĩ sao về đề án này? Hãy chia sẻ ý kiến dưới bài viết của Xe Máy Nam Tiến để cùng thảo luận!
